معاون پژوهشی وزارت علوم اعلام کرد: ۸۴۱ پژوهشگر ایرانی در زمره پژوهشگران پراستناد یک درصد برتر دنیا قرار گرفتند

به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، دکتر پیمان صالحی گفت: فهرست پژوهشگران پراستناد یک درصد برتر دنیا مستخرج از پایگاه شاخص­های اساسی علم (ESI) [1] متعلق به شرکت کلاریویت آنالیتیکس (WOS) توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) در مهر ماه ۱۴۰۱ مورد تحلیل و پالایش قرار گرفت.

معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: در مرحله نخست، از بین حدود ۱۰۰ هزار پژوهشگر پراستناد برتر دنیا در پایگاه ESI با استفاده از روش­شناسی پیشرفته و خودکار، بیش از ۱۴۰۰ نام پژوهشگر ایرانی (به صورت نام خانوادگی و شکل اختصاری نام کوچک ESI) شناسایی شد. سپس، کارشناسان پژوهشی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) طی فرآیندهای تخصصی پردازش‌­های مختلفی را جهت ابهام­زدایی این فهرست و شناسایی دقیق همه مدارک منتسب به هر پژوهشگر انجام دادند.

وی ادامه داد: در نتیجه، تعداد ۸۴۱ پژوهشگر با وابستگی سازمانی ایران در حوزه­های موضوعی مختلف شناسایی شدند که عملکرد پژوهشی و استنادی آنها بر اساس چهار شاخص علم سنجی: ۱) نسبت تعداد کل استنادهای دریافتی به تعداد کل مقالات استناد کننده، ۲) تعداد متوسط خوداستنادی به ازای هر مقاله، ۳) متوسط درصد خوداستنادی و ۴) نسبت تعداد کل استنادهای دریافتی (بدون در نظر گرفتن خوداستنادی) به تعداد مقالات استناد کننده (بدون در نظر گرفتن خوداستنادی) یک نویسنده مورد ارزیابی قرار گرفت. لازم به ذکر است که این شاخص­ها با داده­های کلان جهانی تطبیق داده شد و مقادیر نرمال برای هر شاخص استخراج شد.

معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اضافه کرد: به طور کلی، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد یک درصد برتر دنیا که توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) از سال‌ ۱۳۹۸ تاکنون شناسایی شده، رشد قابل­توجهی داشته است. تعداد دانشمندان ایرانی این فهرست از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ به ترتیب ۲۴۹، ۳۶۱، ۵۱۲،۶۸۵ و ۸۴۱ نفر بوده است. بدین ترتیب در یک دوره ۴ ساله رشد حدود ۳۴۰ درصد در ورود پژوهشگران ایرانی به فهرست یک درصد برتر دنیا مشاهده می شود.

تصویر ۱٫ رشد کمی تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد یک درصد برتر دنیا ESI شناسایی­شده توسط موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)

بر اساس آمار بدست آمده، توزیع پژوهشگران در رشته­ های مختلف یکسان نیست.

جدول. تعداد کل پژوهشگران پراستناد ایرانی یک درصد برتر دنیا ESI به تفکیک حوزه­های موضوعی (مهر ۱۴۰۱)

سهم (درصد)	تعداد	حوزه­های موضوعی
۲۷٫۲۳%	۲۲۹	مهندسی
۱۶٫۶۵%	۱۴۰	پزشکی بالینی
۱۸٫۴۳%	۱۵۵	چند رشته ای[۲]
۷٫۹۷%	۶۷	شیمی
۷٫۰۲%	۵۹	داروشناسی و سم شناسی
۶٫۹۰%	۵۸	علوم کشاورزی
۳٫۰۹%	۲۶	ریاضیات
۲٫۸۵%	۲۴	علوم کامپیوتر
۲٫۰۲%	۱۷	علوم اجتماعی، کلیات
۱٫۴۳%	۱۲	زیست شناسی و زیست شیمی
۱٫۴۳%	۱۲	محیط زیست/ بوم شناسی
۰٫۹۵%	۸	علوم گیاهی و جانوری
۰٫۸۳%	۷	علم مواد
۰٫۷۱%	۶	ایمنی شناسی
۰٫۷۱%	۶	میان رشته ای
۰٫۵۹%	۵	علم اعصاب و روان
۰٫۳۶%	۳	میکروب شناسی
۰٫۲۴%	۲	روانپزشکی/ روانشناسی
۰٫۱۲%	۱	اقتصاد و تجارت
۰٫۱۲%	۱	زمین شناسی
۰٫۱۲%	۱	زیست شناسی مولکولی و ژنتیک
۰٫۱۲%	۱	علم فضایی
۰٫۱۲%	۱	فیزیک
۱۰۰%	۸۴۱	جمع کل