اداره انتشارت خبر داد

تازه‌های نشر: چاپ کتاب ارتعاشات سیستم‌های پیوسته

book

به گزارش روابط عمومی دانشگاه و به نقل از رئیس اداره انتشارات دانشگاه، کتاب ارتعاشات سیستم‌های پیوسته، تألیف و ترجمه دکتر مجید شاه‌قلی عضو هیأت علمی دانشگاه شهید رجائی به چاپ رسید. دکتر آشنای قاسمی، رئیس اداره انتشارات دانشگاه ضمن اعلام این خبر افزود: هر سازه یا اجزاء ماشین در مهندسی مکانیک، عمران، هوا فضا، دریا، پزشکی، خودرو، یا سایر ساختارهای مهندسی، یک سیستم پیوسته می­باشد. وقتی سیستم پیوسته تحت تأثیر بار نوسانی قرار می­گیرد، رفتار ارتعاشی از خود نشان می­دهد. معمولاً ارتعاشات در مهندسی یک دغدغه محسوب می­شود، چراکه باعث خرابی­های فاجعه بار در ماشین­ها و یا سازه­ها می­شود. این خرابی­ها در اثر تنش­های شدید و دامنه­ های بزرگ ( ناشی از رزونانس در سیستم) و یا خستگی مواد در یک دوره زمانی اتفاق می­افتند. مثال­های فراوانی از این خرابی­ها وجود دارد. برای مثال ارتعاشات القاء شده توسط یک پره­ی نابالانس در هلی­کوپتر در حالیکه با سرعت بالایی در حال چرخش است می تواند منجر به خرابی پره و ویران شدن هلی­کوپتر شود. یا ارتعاشات بیش از اندازه پمپ ها، کمپرسورها، توربوماشین­ها و دیگر ماشین­آلات صنعتی می توانند مخرب باشند. یک مثال جالب از این فروپاشی­ها مربوط به پل معلق تاکوما در شهر واشنگتن آمریکا است که در سال ۱۹۴۰در اثر وزش بادهایی با سرعت ۴۲ مایل در ساعت در اثر یک مود رزونانسی پیچشی فروریخت. علاوه بر این، ارتعاشات می تواند به علت دامنه های بزرگ و یا به دلیل ایجاد نویز (به ویژه در فرکانس های بالاتر) باعث مشکلاتی برای کاربران شود. کاربردهای دیگر ارتعاشات سیستم های پیوسته در تشخیص صدا و زمینه های موسیقی و آکوستیک می باشد. ارتعاشات سیستم های پیوسته یک موضوع بسیار جالب است. فهمیدن اینکه از لحاظ تئوری چطور سیستم­های پیوسته ای نظیر نخ­ها، میله­ها، تیرها، ورق­ها، پوسته­ها و دیگر اجسام پیوسته ارتعاش می­کنند، به ویژه اینکه این سیستم­های پیوسته در چه شکل و فرکانسی بطور آزاد ارتعاش می­کنند، جالب می­باشد. همچنین یافتن پاسخ این سیستم­ها وقتی در معرض نیروها و فشارهای نوسانی هستند (مخصوصاً در کاربردهای عملی) مهم هستند. علاوه بر این، ارتعاش سیستم­های پیوسته یک موضوع ایده­آل برای کمک به درک رفتار و معانی معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی و مسأله مقدار ویژه می­باشد. در این کتاب سعی شده است تعامل بین ریاضیات و درک فیزیکی مورد توجه قرار گیرد. شایان ذکر است که مدلسازی بسیاری از سیستم­های ارتعاشی از طریق یک مدل پیوسته انجام می­شود. برای مثال سیستم­های میکرو و نانو الکترومکانیکی، برداشت کننده های انرژی و… بیشتر بصورت تیرهای مرتعش مدلسازی می­شوند. یا برای تحلیل ارتعاشی نانو لوله­های کربنی، این نانولوله­ها بصورت یک سیستم پیوسته مدلسازی می­شوند. حتی در بیومکانیک نیز برای مدلسازی استخوان از یک سیستم پیوسته که معمولاً میله یا تیر است استفاده می­شود. بنابراین مشاهده می­شود که آشنایی با مفاهیم سیستم­های پیوسته برای بررسی و تحلیل بسیاری از سیستم­های واقعی ضروری می­باشد.

کتاب حاضر شامل روش­های تحلیلی بررسی ارتعاشات سیستم­های پیوسته­ای نظیر نخ، کابل، میله، تیر، غشاء و ورق می­باشد. هدف اصلی این کتاب تحلیل و بررسی جامع ارتعاشات سیستم­های پیوسته به همراه روش­های تحلیلی و تقریبی و همچنین ارائه مفاهیم اساسی با مثال­های مختلف می­باشد. در این کتاب، ابتدا معادلات خطی ارتعاشات سیستم­های پیوسته­ای نظیر نخ، کابل، میله، تیر، غشاء و ورق استخراج و در ادامه حل آن‌ها بدست آورده می­شوند. استخراج معادلات حرکت به کمک قانون دوم نیوتن و اصل توسعه یافته هامیلتون انجام می­گیرد. در نهایت پاسخ­های ارتعاشات اجباری و آزاد هریک از سیستم­های پیوسته یاد شده محاسبه و مورد بررسی قرار می­گیرند. برای تحلیل این نوع سیستم­ها معادله مقدار ویژه برای هر مسأله محاسبه شده و سپس شرط تعامد، مثبت معین بودن و خودالحاقی برای این نوع سیستم­های پیوسته بررسی می­گردند. پاسخ­های ارتعاشات اجباری سیستم­های پیوسته با شرایط مرزی متفاوت و تحت تأثیر نیروهای گسترده و نقطه­ای نیز در ادامه مورد مطالعه قرار می­گیرند. همچنین تعیین پاسخ­­های سیستم­های پیوسته با استفاده از روش­های تقریبی نظیر گالرکین، ریلی، ریلی-ریتز و… نیز مورد مطالعه قرار گرفته می­شوند. در ادامه فصل بندی کتاب شرح داده شده است.

دکتر آشنای قاسمی نیز گفت: درفصل اول این کتاب سیستم­های پیوسته و روش هامیلتون توسعه یافته برای بدست آوردن معادلات حرکت معرفی می­گردند. فصل دوم به بررسی معادلات حرکت سیستم­های پیوسته­ی نخ، کابل و میله تحت ارتعاش طولی و پیچشی اختصاص یافته است. در فصل سوم نحوه بدست آوردن معادلات حرکت مربوط به ارتعاشات تیرها با تئوری­های متفاوت آورده شده است.  فصل چهارم به بررسی مسأله مقدار ویژه برای سیستم­های پیوسته اختصاص دارد. مفاهیمی نظیر مثبت معین بودن یک سیستم ارتعاشی، خودالحاقی و تعامد در این فصل بررسی می­گردند. نحوه استخراج فرکانس­های طبیعی و شکل مودهای هر سیستم پیوسته نیز در این فصل مطالعه می­شوند. همچنین نحوه بدست آوردن معادلات حرکت و تحلیل ارتعاشی سیستم­های کوپل شده نیز در این فصل بررسی شده است. علاوه بر این به بررسی حالتی که سیستم پیوسته تقارن فیزیکی دارد پرداخته می­شود. در ادامه نحوه بدست آوردن پاسخ سیستم به شرایط اولیه ( ارتعاشات آزاد) و ورودی های مختلف ( پاسخ اجباری) بررسی خواهند شد.

فصل پنجم در ارتباط با ارتعاشات غشاءها می­باشد. در این فصل معادله حرکت برای غشاءهای مستطیلی و دایروی با استفاده از قانون دوم نیوتن و اصل هامیلتون توسعه یافته استخراج می­شود. سپس مفاهیم خودالحاقی و مثبت معین بودن برای این سیستم بررسی می­گردد. پاسخ ارتعاشات آزاد و اجباری این سیستم پیوسته نیز در این فصل مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در فصل ششم ارتعاشات ورق­ها بررسی می­شود. در ابتدای این فصل معادلات حرکت ورق­ها استخراج می­شوند. سپس مفاهیمی مانند تعامد، مثبت معین بودن و خوالحاقی برای این سیستم بررسی می­شود. پاسخ سیستم به شرایط اولیه و ورودی­های مختلف نیز در ادامه بدست آورده خواهند شد. در فصل هفتم روش­های تقریبی بدست آوردن فرکانس­های طبیعی، شکل مودهای سیستم­های پیوسته و همچنین پاسخ سیستم در حالت تقریبی مطالعه می­شود.

دکتر آشنای قاسمی نیز افزود: نویسنده این کتاب معتقد است که کتاب حاضر می‌تواند به عنوان منبعی جهت آموزش درس ارتعاشات سیستم­های پیوسته در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری مورد استفاده قرار گیرد. اگر چه اثر حاضر به عنوان یک کتاب درسی مورد استفاده قرار می­گیرد، با این وجود برای مطالعه مستقل نیز کتاب مناسبی است. همچنین این کتاب می تواند برای مهندسین و کارشناسانی که در زمینه­ی دینامیک و ارتعاشات سازه­ها فعالیت دارند، مفید واقع شود. دانشجویان (و یا خوانندگان) باید حداقل یک درک اولیه از معادلات دیفرانسیل معمولی و برخی از مباحث موجود در ارتعاشات سیستم­های گسسته داشته باشند. در غیر این صورت، پیشنهاد می­شود که خواننده این مباحث را از کتاب­های مربوطه مطالعه نماید.

این کتاب در ۴۳۲ صفحه و به قیمت ۵۰٫۰۰۰ تومان توسط انتشارات دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی به چاپ رسیده است.

لینک خرید کتاب:

http://publish.sru.ac.ir/book_915.html